Białołęka

Białołęka to jedna z dzielnic Warszawy, która do 27.10.2002 roku była gminą. Liczba jej mieszkańców wynosi obecnie ok. 89 tyś. Jest ona położona w północnej części stolicy i zajmuje powierzchnię równą 74 km2.

Białołęka graniczy z: Targówkiem (od południa), Bielanami i Łomiankami (od zachodu), Jabłonną i Nieporętem (od północy) oraz z Markami (od wschodu).

Nazwa Białołęka powstała od nazwiska szlachcica Białołęckiego, który to wykupił ówczesne tereny przed I wojną światową.

W okresie międzywojnia jedynym obszarem obecnej Białołęki wchodzącym w skład granic Warszawy było osiedle Różopol. W 1951 roku nastąpił nowy podział administracyjny stolicy, w wyniku czego grupa wsi, w tym także Białołęka, została przyłączona do Warszawy. W 1994 roku osiedle Białołęka zmieniło się w nową gminę: Warszawa-Białołęka. Zajmowała ona wówczas 15% powierzchni całego miasta i sytuowała się na trzecim miejscu pod względem powierzchni pośród 11 gmin warszawskich. 27 października 2002 roku zmieniono podział terytorialny stolicy i zlikwidowano gminy, zastępując je dzielnicami.

Do osiedli na terenie Białołęki należą:

  • Nowodwory,
  • Anecin,
  • Nowy Tarchomin,
  • Tarchomin,
  • Tarchomin Kościelny,
  • Winnica,
  • Różopol,
  • Dąbrówka Szlachecka,
  • Dąbrówka Grzybowska,
  • Buków,
  • Buchnik,
  • Choszczówka,
  • Kalenica,
  • Nowe Świdry,
  • Stare Świdry,
  • Kępa Tarchomińska,
  • Żerań,
  • Piekiełko,
  • Płudy,
  • Łapigrosz,
  • Brzeziny Nowe,
  • Góry Skierdowskie,
  • Wiśniewo,
  • Szamocin,
  • Marcelin,
  • Konstantynów,
  • Tomaszów,
  • Annopol,
  • Kobiałka,
  • Aleskandrów,
  • Ruskowy Bród,
  • Olesin,
  • Augustów,
  • Augustówek,
  • Brzeziny,
  • Mańki-Wojdy,
  • Lewandów,
  • Grodzisk,
  • Kąty Grodziskie.

W Białołęce umiejscowiona jest druga co do wielkości elektrociepłownia w Warszawie – Elektrociepłownia Żerań, a także oczyszczalnia ścieków „Czajka”.

Na obszarze tej dzielnicy Warszawy znajduje się również istotny element żeglugi śródlądowej – Kanał Żerański. To jedyna droga wodna między Wisłą, a Bugiem oraz Narwią.

Będąc w Białołęce, można zobaczyć dwa rezerwaty przyrody: Rezerwat Przyrody Ławice Kiełpińskie (ochraniający miejsca gniazdowania ptactwa wodno-błotnego; o powierzchni 803 km2) oraz Rezerwat Łęgi Czarnej Strugi (nazwa od rzeki Czarnej Strugi; o powierzchni 39,53 ha).

Wśród zabytków Białołęki są m.in.:

  • szesnastowieczny, gotycki Kościół św. Jakuba,
  • jeden z najstarszych drewnianych kościołów w stolicy – Kościół św. Michała Archanioła,
  • zespół dworski przy Mehoffera.